Andy Cao và Xavier Perrot được biết đến là hai trong những nghệ sĩ cảnh quan có tiếng trên thế giới. Và điều đáng nói ở đây, nghệ sĩ Andy Cao là một người Mỹ gốc Việt, còn có tên là Cao Thanh Sơn. Vài năm trước đây, nhân kỷ niệm 60 năm của nhà sách tầm cỡ của Anh Quốc - Thames & Hudson đã cho xuất bản tập sách với lời tựa “60 gương mặt định hình tương lai sáng tạo của chúng ta” thì Andy và Xavier được đứng trong hàng ngũ 60 người đó.
Năm 2015, Vườn Mây Pha Lê kỷ niệm 120 năm của Swarovski được tạo dựng trong công viên rộng hơn 7.5 mẫu. Nơi tập đoàn Swarovski đặt trụ sở tại Wattens, Áo
Xavier Perrot là nghệ sĩ cảnh quan người Pháp, có văn phòng tại Paris, Pháp. Ông học thiết kế cảnh quan tại trường Saint-Ilan ở Brittany, và Conservatoire International des Parcs et Jardins et du Paysage ở Chaumont-sur-Loire. Trong năm 2008, Xavier đã được Bộ Văn hoá Pháp trao tặng “Lauréats des Nouveaux Albums des Jeunes Architectes et Paysagistes” (kiến trúc sư trẻ nổi tiếng và nghệ sĩ có ảnh hưởng lớn trong cảnh quan).
Andy Cao là người Mỹ gốc Việt đầu tiên nhận các giải thưởng uy tín trong ngành là Loeb Fellowship tại trường Cao học Thiết kế Harvard, đặc biệt là giải thưởng Khôi Nguyên La Mã (Rome Prize Fellowship) do Viện Hàn Lâm Hoa Kỳ tại La Mã được thành lập từ năm 1894 trao tặng. Được biết hiện nay, tại Việt Nam Andy cùng các cộng sự đang triển khai các dự án có quy mộ từ 1.000m2 đến 100 mẫu (hectares).
Trong một buổi hội thảo của nhóm Color & More vào năm 2020, nhắc đến cặp nghệ sĩ Andy và Xavier, ông Trần Văn Châu – CEO của Paint & More đã nêu lên 3 điều nổi bật về những tác phẩm nghệ thuật của hai nghệ sĩ này:
1. Vườn kiếng (Glass Garden)
Vườn kiếng được cho là việc làm khởi đâù sự nghiệp cho một định hướng về nghệ thuật cảnh quan của nghệ sĩ Andy Cao.
Vườn kiếng được xem là tác phẩm mà tác giả muốn thí nghiệm vật liệu và trải nghiệm cảm xúc trong từng cung bậc. Qua đó, nó khơi gợi ý tưởng cảnh quan trong ký ức tuổi thơ ở Việt Nam của ông.
2. Swarovski Kristallwelten - Crystal Cloud Garden (Vườn Mây Pha Lê)
Vườn Mây Pha Lê được xem là tác phẩm nghệ thuật từ những hạt pha lê của Swarovski để tạo thành những đám mây tuyệt đẹp nhờ sự tương tác, hỗ trợ của “phù thủy” thiên nhiên là ánh sáng. Qua đó, nó thể hiện nghệ thuật cộng đồng vào một không gian vườn.
3. Vườn Âu Cơ
Vườn Âu Cơ số 1 sẽ đặt dấu chấm phá trên đất Sài Thành. Rồi có lẽ tùy duyên sẽ lan tỏa ra khắp mọi miền Nam - Bắc để kết hoa, đâm nhụy thành 100 cái vườn, 100 câu truyện. Vườn Âu Cơ được xem là Bản Tuyên ngôn của một nghệ sĩ với 100 cách nhìn về cảnh quan “incidental placemaking” - tạo hồn cho khu vườn một cách ngẫu hứng để tiếp nhận những cảm xúc thông qua sự kết nối âm thanh, màu sắc, nguyên vật liệu và thủ công. Thời hạn trong 10 năm tái định cư ở Việt Nam (2020-2030).
Năm 2011, Đèn Lồng Đỏ (Red Lantern) được thực hiện tại Sonoma, California là một công trình mà Andy và Xavier muốn bày tỏ sự tưởng nhớ những người di dân Trung Quốc đã giúp xây dựng mạng đường sắt ở vùng vịnh San Francisco, Hoa Kỳ
Năm 2015, Vườn Mây Pha Lê với hơn 800.000 hạt pha lê của Swarovski là một kỳ công thắng lợi của Andy và Xavier trong việc thuyết phục tập đoàn Sawrovski có tuổi đời trên 120 năm đem những hạt pha lê ra trưng bày ngoài trời
Năm 1998, Vườn kiếng (Glass Garden) là tác phẩm đầu tay và cũng nhờ đó mà tên tuổi của nghệ sĩ Andy Cao được bay xa với hơn 100 tạp chí, báo và kênh truyền hình tại Mỹ và Âu châu đưa tin. Vườn kiếng đã sử dụng hơn 45 tấn kiếng tái chế. Lồng trong tác phẩm này là cả một khung trời kỷ niệm của Andy Cao về thời thơ ấu ở Việt Nam
Năm 2001, Esert Sea (Biển Sa Mạc) trong Lễ hội Vườn Quốc tế Chaumont-sur-Loire, Pháp đã chọn tác phẩm Biển Sa Mạc của Andy để làm chủ đề lễ hội cho văn hóa Mosai
Năm 2006, Lễ hội Vườn Metis, Quebec, Canada. Tại trung tâm của khu vườn, một chiếc lồng đèn màu nghệ tây quá khổ trong một cái ao phản chiếu. Chiếc lồng đèn được chế tạo theo kỹ thuật truyền thống của Việt Nam. Nó được làm từ vải và được nhuộm theo phương pháp thủ công với chất liệu Sargol Saffron của Iran
Năm 2018, Mây Pha Lê trên đồi Mâm Xôi ở Mù Cang Chải, Yên Bái. Đây là công trình nghệ thuật cộng đồng đầu tiên của Andy và Xavier tại Việt Nam. Sau vài tuần triển lãm Mây Pha Lê trên đồi Mâm Xôi, hai nghệ sĩ Andy và Xavier được giới nghệ sĩ, KTS/NTK và bạn bè thân hữu tặng cho biệt hiệu là “Người đem mây xuống trần”. Còn đối với Andy và Xavier là họ đã thực hiện được một giấc mơ ngắn mà đẹp
Năm 2003, ba cái kén quay này được làm bằng 8km sợi monofilament màu. Nó được quấn quanh các cánh tay đòn bằng thép không rỉ và đây là tác phẩm nghệ thuật cộng đồng được tài trợ bởi thành phố Emeryville, California, Hoa Kỳ
Năm 2019, 16 đám Mây Pha Lê là một tác phẩm nghệ thuật làm điểm nhấn ngay lối vào trong khu bày vàng bạc đá quý tại sân bay Changi, Singapore
Năm 2002, Hộp Đỏ của Học viện Hoa Kỳ tại La Mã. Andy Cao là người nhận được giải thưởng Khôi Nguyên La Mã (Rome Prize Fellowship). Anh và đối tác thiết kế Xavier Perrot đã tạo ra tác phẩm Hộp Đen lấy cảm hứng từ nghệ thuật, lịch sử và sự khoái lạc của Rome
Năm 2005, tác phẩm nghệ thuật này được thực hiện tại Đài Phun Nước ở Vườn Luxembourg, Paris do Thượng viện Pháp tài trợ nhằm kỷ niệm hoa Mimosa nở vào mùa đông
Bên ngoài của Viện Hàn lâm Hoa Kỳ tại La Mã
Bài TRẦN VĂN CHÂU Ảnh do nhân vật cung cấp
(Theo TC Kiến Trúc & Đời Sống)